1-1-1 Izrael W Niewoli: Babilosńkie / Perskie Wpływy

Znaczny wpływ na Judaizm miał Perski Zoroastrianizm. To była filozofia, która miała początek w Persji około 600 B.C.E.; i nabierała popularności kiedy Juda poszedł do niewoli Babilońsko-Perskiej. Ta filozofia mówiła, że był dobry bóg światła [Mazda] oraz zły bóg ciemności [Ahriman]. Dobrze znany fragment w Iz.45:5-7 jest jasnym ostrzeżeniem do Żydów w niewoli, żeby w to nie wierzyli- sam Bóg Izraela stwarza światło i ciemność, dobro i “zło”. W rzeczywistości Izajasz jest pełen innych aluzji do Zoroastrianskich idei, mających na celu nauczenie Judy by mieli prawdziwy pogląd na ten temat. Tak więc było nauczane że “Zbawiciele przyjdą z nasienia Zoroastra, a przy końcu wielki Zbawca”, który będzie narodzony z dziewicy, wzbudzi umarłych i da nieśmiertelność [1]. Ta idea jest wzięta z Izajasza 9:6 i odniesiona proroczo do Jedynego Zbawcy-Jezusa; tak więc ostrzegając Żydów, żeby nie akceptowali tych popularnych Perskich idei. Rzeczywiście wygląda na to, że [pod Bożym natchnieniem] znaczna cześć Hebrajskiej Biblii została napisana w Babilonie [2]. Stąd znajdujemy Perskie zwroty w księgach, jak np. Hioba, które z jednej strony były bardzo starymi Hebrajskimi zapisami, ale też były przepisane [edytowane] pod ręka żyjącą w czasach Perskich. Żydzi byli także pod wpływem idei, że Bóg Najwyższy nigdy nie powoduje zła w naszym życiu- dlatego Bóg powinien być widziany jako odległy od dobrych czy złych czynów, jako że te są pod kontrolą bogów dobra i zła. Sofoniasz 1:12 ostrzega przeciwko Perskim poglądom: ”Przeszukam Jeruzalem ze świecznikiem; i ukarzę tych, którzy kłamią, którzy mówią w swoich sercach, Jehovah nie uczyni nic dobrego ani złego”. Faktem jest, że Bóg osobiście, z pełną pasją jest zajęty sprawami tego świata, a także naszym życiem; tak więc to On sprowadza ciemność i światło, dobro i zło. Ahriman, Pan Ciemności jest pokazany w Perskich rzeźbach, jako mający skrzydła - stąd też Szatan jest portretowany jako mający skrzydła, chociaż Biblia nic o tym nie mówi. Zgodnie z Zoroastrianizmem, Ahriman zazdrościł Jupiterowi/Ohrmazdowi i próbował zaatakować Niebo. Ta mitologia została zaadoptowana przez Żydów do ich mitu o buncie w Niebie i była później użyta przez pisarzy takich jak Milton i pozostałą standardową Chrześcijańską nauę - nawet gdy Biblia całkowicie milczy na ten temat. Uważni studenci biblijni, którzy spędzili lata na studiowaniu idei Diabła, skomentowali to w następujący sposób: “W religii Hebrajskiej sięgającej czasów sprzed wygnaniem do niewoli, Yahveh stworzył Niebo i Ziemię, zarówno dobro jak i zło. Diabeł nie istniał”[3]. Dopiero w czasie niewoli Babilońskiej, Żydzi zboczyli do wierzenia, że było osobne istnienie odpowiedzialne za nieszczęścia. “Większość Judaizmu zaadoptowała dualistyczny sposób myślenia, który ich prowadził do obarczania ludzkich problemów …jako rezultat machinacji nadludzkich sił, które są w opozycji do Bożej woli. Ten sposób pojmowania rzeczy przesiąknął Żydowski światopogląd w czasie gdy Izrael był w niewoli Babilońskiej” [4]. Idea, że demony były odpowiedzialne za wszystkie moralne i fizyczne zło zostało głęboko zakorzenione w żydowskim religijnym myśleniu w okresie po Babilońskiej niewoli, bez wątpienia jako Irański wpływ na Judaizm”[5]. Stąd Izajasz 45:5-8 ostrzega ich żeby nie przyjmowali tych Babilońskich wierzeń, ale pozostali mocni w ich wierze że Bóg, ich Bóg, Bóg Izraela, jedyny Bóg Yahveh, był źródłem wszystkich rzeczy, zarówno pozytywnych jak i negatywnych, nie mający równego sobie albo też konkurenta w Niebie. To stało się częstym tematem Izajasza i  innych proroków, którzy pisali w kontekście zniewolonego Izraela. Ale podczas gdy Juda był w niewoli, Żydzi zaczęli spekulować nad Aniołami, którzy przynoszą nieszczęście i pod Perskim wpływem, ten pogląd został “wzbogacony” poglądem, że tacy Aniołowie są niezależni od Boga.  Co więcej, Żydzi doszli do wniosku, że “niszczący aspekt Bożej osobowości odłączył się od dobra i jest znany jako Diabeł”, co z kolei wyrosło do Żydowskiej legendy Szatana [albo Sammaela] z 12 skrzydłami o wyglądzie kozła, który jest odpowiedzialny za choroby i śmierć [6]. Żydzi oczywiście byli monoteistami, i te idee były rozwinięte po to, żeby mogli wierzyć zarówno w jednego Boga, a także w tym samym czasie w dualistycznego boga zła i boga dobra, co było ideą Persów. To było w tym czasie, kiedy Żydzi upodobali sobie idee grzesznych Aniołów, chociaż Stary Testament nie mówi nic o tym. Oni nie chcieli podważyć monoteizmu mówiąc, że jest więcej niż jeden Bóg; tak więc zamiast boga zła, ustanowili potężnego grzesznego Anioła. Ten sposób rozumowania został przejęty przez wczesnych chrześcijan, chętnych by zaadoptować pogańskie idee. Stary Testament razem z Nowym Testamentem personifikuje zło i grzech. Jednak, Edersheim wyszczególnia powody, dla których wierzy, że w czasie gdy Rabiniczny Judaizm został rozwinięty w czasie wychodźstwa Babilońskiego, to personifikacja zła została rozbudowana w Żydowskich pismach do takiej skrajności, że o grzechu i złu zaczęto mówić jako niezależnych istotach. Oczywiście możemy zrozumieć dlaczego tak się stało; po to by zmniejszyć różnicę miedzy Judaizmem, a otaczającymi Babilońskimi wierzeniami. Edersheim wykazał jak Biblijne zrozumienie yetzer ha `ra, grzeszne skłonności ludzkie, zaczęto rozumieć jako złą istotę nazywaną “kusicielem”[7]. Powinniśmy wiedzieć, że Persowie nie byli pierwszymi, którzy przyjęli dualistyczne spojrzenie na świat- to znaczy, że jest dobry Bóg, który daje błogosławieństwa i pozytywne rzeczy, oraz że jest zły bóg, który przynosi nieszczęścia.
Egipcjanie mieli Ozyrysa jako dobrego boga i Typhona jako złego. Indianie w Peru mieli Carnaca jako dobrego boga i Cupaia jako złego boga: starożytni Skandynawie mieli Locke jako złego boga i Thora jako dobrego; Eskimosi mieli Ukouna dobrego i Ouikana złego (8). Sumeryjska epopeja także opisuje Gilgamesza i Huwawa, którzy byli przeciwnikami. Takie myślenie jest całkowicie humanistyczne- opiera się ono na założeniu, że nasze spojrzenie na dobro i zło jest prawdziwe. Biblijne nauczanie, że ludzkość zazwyczaj się myli w ich zrozumieniu moralności, i że Boże myśli górują nad naszymi [Iz 55] powinny być wzięte pod naszą rozwagę. Często zdajemy sobie sprawę, że to co uważaliśmy za “zło”w przeszłości, okazało się w rzeczywistości czymś dobrym znacznie później- Józef mógł podsumować swoją sytuację, kiedy powiedział swoim braciom: “wyrządziliście mi zło, ale Bóg zamienił to w dobro…żeby ocalić życie wielu ludziom” [Rodz.50:20].

Dualizm w postaci, która miała wpływ na Judaizm, a później Chrześcijaństwo jest w rzeczywistości propozycją dwóch bogów. Tymczasem Biblia jednoznacznie podkreśla od okładki do okładki, że jest tylko jeden Bóg, Ojciec, Bóg objawiony w Biblii. To nie zostawia żadnego miejsca na drugiego boga albo złego boga. Tutaj dochodzimy do sedna sprawy; dlaczego to jest tak ważne dla każdego, który wierzy w Biblie jako Słowo Boże. Helena Celmina była niereligijną Łotwianką, uwięzioną w Sowieckim gułagu. Później napisała o jej współwięźniach, którzy byli Świadkami Jehowy- i tutaj mogę się zgodzić z każdym słowem jakie ona napisała “…pamiętam jeszcze jedną rozmowę, którą miałam ze Świadkami Jehowy na temat bogów. Oni twierdzili, że są dwaj bogowie, Jehovah i inny [Szatan], z którym Szatan walczy. Nie ważne jak bardzo próbowali używając współczesnej nauki, chemii, najnowszych odkryć w fizyce, nie byli jednak w stanie udowodnić mi istnienia drugiego boga”[9]. To są słowa kobiety uwięzionej w jednym z najbardziej podłym i poniżającym systemie karnym w historii ludzkości - ale to nie spowodowało u niej wiary w “drugiego boga”, ale raczej przyprowadziło ją do mocnej wiary w jedynego prawdziwego Boga. Sołżenicyn, jak później zaznaczymy, doszedł do takiego samego wniosku, w tym samym gułagu.

Prorocy I Potwory
Starotestamentowi Prorocy cały czas robili aluzje do mitycznych potworów chaosu -  i odnosili to do Egiptu albo innych wrogów Bożego ludu. Tak więc zniszczenie armii Egipskiej w Morzu Czerwonym jest opisane jako Rahab-Smok będący pocięty na kawałki i przebity, jego głowy połamane w wodach, głowy Lewiatana zmiażdżone [Ps74:13- inne opisy w Ez29:3-5; 32:2-8; Ps87:4; Iz30:7; Jer46:7,8]. To jest znaczące uwidocznienie - i podkreślenie, że rzeczywistym wrogiem Bożego ludu nie jest Potwór Chaosu, ale raczej ziemscy ludzie i systemy oraz że powinno być dużo radości w tym, że Bóg pokonał ich wtedy i znowu. Tak więc Izraelitom było przypominane często historyczne zwycięstwo nad Egiptem za pomocą plag i ich Wyjście - bo to powinno być to o czym oni powinni myśleć, a nie o mitach Potworów chaosu walczących w jakiejś kosmicznej bitwie. To także odnosi się do nas: Boże zwycięstwo nad realnym, widzialnymi przeciwnikami, co jest źródłem naszej radości, uczynienie nas Jego ludem, co jest najważniejszą rzeczywistością, która powinna wypełnić nasze życie - a nie jakieś fantazje o kosmicznym konflikcie. Nasz Egipt jest wciąż wokół nas: jak to M.Luther King zaobserwował, “Egipt symbolizuje zło w formie upokarzającej opresji, bezbożnego wyzysku, i miażdżącej dominacji”[10]. Ta ziemska realność jest rzeczywistym szatanem/przeciwnikiem, z którym codziennie walczymy, a nie z jakimiś kosmicznymi potworami. Cała chwalebna historia Bożego działania z Egiptem jest naszym natchnieniem i zachęta. Popularna współczesna idea o kosmicznym smoku, który jest zdeptany i wrzucony do morza jest użyta
w Mich. 7:19 i odniesiona do grzechu: ”On zdepcze pod nogami nasze winy pod swoimi stopami i zrzuci ich grzechy w głębie morza”. Tu znowu prorok odwraca naszą uwagę od mitów kosmicznych smoków i wskazuje na nasze grzechy jako rzeczywistego Szatana/przeciwnika.

Zwrócenie Uwagi Na Ziemską Realność
To odwrócenie uwagi od legend kosmicznego konfliktu do realnej, konkretnej ludzkiej osobowości oraz potęg światowych na ziemi, można znaleźć poprzez cały Stary Testament. Pogańskie legendy są tylko wspomniane jako aluzja, po to żeby je obalić i skierować uwagę Izraela na podstawowy konflikt - na naszą grzeszność oraz na duchową opozycję niewierzącego świata, który nas otacza. Hab. 3:8 stawia pytanie: “Czy Twój gniew był przeciwko rzekom, O Panie, czy Twój gniew był przeciwko rzekom, a Twoja zapalczywość przeciwko morzu?” Pamiętamy tutaj, że morza i rzeki były widziane jako zamieszkanie rożnych bogów, a nawet były czasami bezpośrednio identyfikowane z nimi. Hab. 3:12 dalej daje odpowiedź na to pytanie - że nie, gniew Yahveh nie był przeciwko tym morskim/rzecznym bogom, ale “Ty osądzasz ziemię w zapalczywości; Ty depczesz narody w gniewie”. Rzeczywisty konflikt był pomiędzy Yahveh, a wrogami Izraela, a nie między pogańskimi bogami. Bo On był i jest jedynym Bogiem.

Rozważmy następujące przykłady tego, co nazywam `skierowaniem uwagi`:

• Jeden z  dokumentów Ras Shamra zawiera Kananejski poemat na temat Baala, który walczy z Księciem Morza: “Twoi wrogowie o Baalu, ty ich uderzyłeś, ty unicestwiasz twoich nieprzyjaciół”[11]. To jest przełożone na Hebrajski w Ps.92:10 i odniesione do Yahveh i jego konfliktu z nieprzyjaciółmi Izraela i wszystkimi grzesznikami: “…twoi wrogowie o Panie, Twoi wrogowie zginą; wszyscy złoczyńcy będą rozproszeni”. Mit mówiący o podziemnych bogach mórz, został zastosowany do złych ludzi i narodów - prawdziwego źródła Zła w  świecie Izraela.
• Jer.9:21 pisze jak “śmierć [Mawet - odnośnik do pogańskiego boga podziemi ,Mot”] przyszedł do naszych okien, wszedł do naszych pałaców” Aluzja mówi jak Mot, bóg śmierci i podziemi, był widziany jako wchodzący do  domów przez okna, i zabijał ludzi. Tekst Ras Shamra opisuje, że w swej kosmicznej walce z Motem, Baal zbudował sobie pałace bez okien żeby Mot nie mógł wejść i go zabić [12]. Ale historyczny odnośnik w Jer.9:21 jasno nawiązuje do Babilońskiego najazdu na Judę. Tak to dobrze znana idea o kosmicznej walce miedzy Motem, a Baalem jest użyta by zobrazować Babilońskie armie, które sam Bóg Najwyższy posłał przeciwko grzesznym mieszkańcom Judy.

- Tekst Ras Shamra zawiera fragment mówiący o upadku i śmierci Baala. Chociaż jest napisany w Ugarytyckim języku to jednak ten fragment ma zadziwiające podobieństwa do ballady z Izajasza 14 mówiącej o upadku Babilonu - np. “Śmierć Baala” zawiera zdanie takie jak “z tronu, na którym siedzi… jak upadł, jak potężny został zrzucony na ziemię”! Stąd przesłanie Izajasza mówi: `Nie myślcie o tym, jak Baal został zrzucony; co jest istotne dla nas, to jak potężny Babilon, w którym kładziemy nadzieje, zamiast ufać Bogu Izraela, będzie zrzucony. Zastosujmy opis upadku Baala do królestw tego świata, które znamy i w których żyjemy`. Inny podobny przykład znajdziemy w Iz.47:1: “przyjdź i usiądź w prochu. O dziewico Babilonu; usiądź na ziemi bez tronu”. To jest prawie dokładny cytat [chociaż było to tłumaczenie]
z poematu pt. “Śmierć Baala”[13].
- Poemat Ras Shamra mówiący o Królu Keret, opisuje jak ten kosmiczny osobnik, gorliwie poszukiwał żony, z którą mógłby mieć dzieci, które by mogły otrzymać od niego w dziedzictwie spadek całego świata; i on rozpaczał, że tylko jego sługa będzie spadkobiercą tego świata, a nie jego dzieci [14]. Biblia donosi o podobnej sytuacji, kiedy to Abraham lamentuje nad takim samym problemem i o obietnicy, że będzie miał potomka [-ów], którzy odziedziczą ziemię [Rodz.15:1-3 itd.]. Te historie są bardzo podobne. Dlaczego takie podobieństwa? Żeby odwrócić uwagę Izraela od pogańskich mitów, z którymi się spotykali, do rzeczywistej, realnej osoby w postaci Abrahama.

• Babiloński opis Stworzenia podaje [Tablica 4, linia 137], że Marduk rozciął mieczem Tiamat, boginie oceanu. Biblijne sprawozdanie, w którym Yahveh rozcina wody, przejrzyście nawiązuje do tej idei [Hab. 3:9; Ps.74:15; Wyj.14:16,21; Sędz. 15:19; Iz.35:6; 48:21; 63:12; Neh.9:11]. Ale te wersety przejrzyście odnoszą się do cudów jakie Bóg uczynił na Morzu Czerwonym, niejako tworząc swój lud z rozciętych wód Morza. Tu znowu pogańska legenda jest zinterpretowana do aktualnych, historycznych wydarzeń, których doświadczył Boży lud.
• Było wiele pogańskich mitów, które mówiły o bratobójstwie - to jest morderstwie brata przez brata. Izrael w Egipcie z pewnością napotkał się na Egipską legendę, która mówi, że Seth zabił Ozyrysa; potem po wejściu do ziemi Kananejskiej mogli oni usłyszeć Kananejską legendę o Mot, który zabił Baala. Mojżesz w Rodzaju 4 zapisał prawdziwą historię o bratobójstwie, w której Kain  zabił swojego brata Abla. Pogańskie mity zostały skierowane na realną, historyczną sytuację, która się wydarzyła, i z której osobiste ostrzeżenie może być wyciągnięte przez każdego czytelnika jeżeli chodzi o niebezpieczeństwo zazdrości oraz niewłaściwego zachowania, które nie jest przyjemne Bogu.
• Kananejski mit przedstawia dużą rodzinę bogów składających się z 70 członków - Ugarycki tekst Tablicy 2 AB 6.46 nowi o “siedemdziesięciu synach aszery”. To jest użyte i odwrócone w księdze Rodzaju 10, która mówi o 70 narodach. Podobnie w Rodzaju 46:27 oraz w Wyjścia 1:5 mówi o 70 synach Jakuba - a w Powt. Pr.32:8 jest powiedziane, że liczba pogańskich narodów jest ustalona “według liczby synów Bożych” albo “Izraela” [zgodnie z tym samym tekstem]. Wiara w 70 bogów Kananejskiego Panteonu jest więc odwrócona na ziemską sytuację, gdzie było 70 synów Jakuba, 70 narodów wokół Izraela, a Powt. Prawa sugeruje, że każdy z nich jest pod pieczą Anioła w Niebie.
• Bohaterowie pogańskich mitów byli myśliwymi, którzy polowali na budzące strach zwierzęta i olbrzymie potwory - np. jak to jest opisane w dziełach Gilgamesza i jego przyjaciela Enkidu. Rodz.10:9 mówi, że Bóg tylko zauważył potężnego myśliwego o imieniu Nimrod [był on mocarnym myśliwym przed Panem”]- i nie był żadnym bohaterem w Bożych oczach.
• Źródła z Mezopotamii podają chronologiczne wypadki w podobny sposób, jaki podaje księga Rodzaju. Ale te źródła uważają, że jakikolwiek przywódca na ziemi zstąpił z nieba, także królowie w istocie rzeczy byli boskimi istotami. Księga Rodzaju nic na ten temat nie mówi; jest wyraźna granica między Niebem, a ziemią, i ludzie nie przychodzą z Nieba, żeby być królami na ziemi. Genealogie z Rodzaju 11 jasno wykazują, że chronologie dotyczą zwyczajnych, śmiertelnych ludzi. Jednak zarówno Rodzaju oraz Mezopotamskie tradycje mają tendencję do używania numerów sześć i siedem oraz ich wielokrotność, w opisie jak długo ludzie żyli albo w liczbie ludzi zanotowanych w genealogiach [15]. Mojżesz zrobił to po to, żeby pokazać, że świadomie robi aluzje do okolicznych tradycji - ale w tym samym czasie zmienia zrozumienie Izraelitów co do literalnych, ludzkich, ziemskich realiów, które odrzucają mity i legendy.

Skorygowanie w Niewoli
Są znaczące dowody, że pod natchnieniem, księga Powtórzonego Prawa i niektóre historyczne księgi były poprawione przez Żydowskich pisarzy, aby je przedstawić w dzisiejszej postaci [16]. Ta tak zwana Deuteronomiczna historia, miała na celu zaadresować specyficzne potrzeby oraz słabości Żydów w Babilońskiej niewoli. W naszym współczesnym kontekście jest to interesujące by zauważyć pojawiające się sformułowanie “synowie/dzieci Beliala” aby opisać nikczemnych ludzi. Odstępcze Żydowskie zapisy mówią o postaci nazwanej Belialem, rodzaj Szatana. Jednak Hebrajska Biblia używa sformułowania Belial- zauważ drobną różnicę- co jest bardzo znaczące. Zgodnie z Hebrajskim Leksykonem Stronga, “Belial” znaczy “nic” albo “zawód [zawiedzenie]”. Nikczemni ludzie byli zatem synami nicości, puści…co się łączy z tym co Ap. Paweł napisał w Nowym Testamencie, że bałwany/demony są w rzeczywistości niczym, oni nie są bogami. Zgodnie z Żydowskimi apokryfami, Belial jest zajęty zwodzeniem (odciąganiem) Izraela od przykazań Tory. Jednak Hebrajska Biblia nic nie mówi na ten temat - a raczej mówi, że to sami Izraelici są winni swojego nieposłuszeństwa i muszą sami ponosić całą konsekwencję tego postępowania. Wiele zwojów z Qumran wspomina jak Belial może wpłynąć na morale ludzkości, tak że mogą knować zło. [zobacz 1QH-a 2{10).16,22; 4(12). 12-13; 4{12). 12;16; 6(14).21-22; 7(15).3; 10(2).16-17; 14(6).21]. Jednak jest to całkowicie sprzeczne z tym, co mówi Hebrajska Biblia [a także Nowy Testament]- że samo serce ludzkie jest źródłem pokus, tak więc ludzie są całkowicie odpowiedzialni za swoje grzechy.

Osobne opracowanie powinno być zrobione na temat całej historii Izraela począwszy od wejścia do ziemi Kananejskiej, kiedy to Izrael był odrzucony i pokarany, ponieważ uwierzyli mitowi, że tamtejsza ziemia była zamieszkana przez okrutnego smoka, który ich tam  pochłonie. To była obelga do dobrej ziemi, i cały sens tego wszystkiego był taki, że jeżeliby tylko uwierzyli w potęgę ich Boga, to jakikolwiek `przeciwnik` byłby w tej ziemi i w jakiejkolwiek formie, to ten przeciwnik nie miał żadnej realnej mocy [Liczb 13:32; 14:36; Powt. Pr. 1:25]. Jednak to nie było wolą Bożą, nie było to Bożym sposobem żeby im specyficznie obwieścić, że  tam nie było żadnego smoka, czyhającego w ziemi Kananejskiej- zamiast tego On pracował z nimi zgodnie z ich obawami, poprzez literalne otwieranie ziemi, która literalnie pochłaniała tych co zboczyli od Yahveh [Liczb 16:30]- podkreślając, że przez czynienie tego, On czynił “nową rzecz”, coś co nie było czynione przedtem-  że nie było żadnego smoka, czyhającego w żadnym miejscu na ziemi, który by pożerał ludzi. Także we wszystkich księgach proroków jest to podkreślone, że to Bóg, a nie żaden smok, pochłaniał ludzi- “Pan [ a nie żaden smok] był wrogiem, On pochłaniał Izraela” [Treny 2:5 i w innych proroctwach]. Izraelici, którzy opuścili Egipt, w istocie nie odziedziczyli Kanaanu, ponieważ wierzyli, że to jest ziemia, która pożera mieszkańców tej ziemi [Liczb 13:32]. Było to odniesienie do obecności  gigantów w tej ziemi [Liczb 13:33] Gdy Jozue i Kaleb starali się tłumaczyć im, że powinni wierzyć, że pomimo jakiejkolwiek mitu panującego wokół, Bóg był większy niż jakikolwiek mityczny potwór, a ponieważ oni nie chcieli w to uwierzyć, to nie weszli do ziemi obiecanej. To symbolizuje tych, którzy nie osiągną większego zbawienia, które Bóg przygotował. Wypowiedź Izajasza, że to Bóg stwarza zarówno dobro, jak i zło/nieszczęście, światło i ciemność; nie jest skierowane tylko po to, żeby krytykować Babiloński, dualistyczny sposób pojmowania kosmosu. Ma także odnośnik do fałszywych idei, które były rozwijane wśród Babilońskich Żydów, które później były przekształcone w fałszywą teorię Szatana, którą większość Chrześcijaństwa zaadoptowała. Według Żydowskiego apokryfu Wizja Amrama, ludzie wybrali żeby być pod kontrolą jednego z dwóch aniołów. Amram miał wizję dwóch przeciwnych sobie aniołów, którym była dana władza nad ludzkością [4Q544 frg.1 col2.10-14(Wizja Abrama-b)=4Q547 frg 1-2, col 3.9-13]. Mówiono, że Dobry Anioł miał moc “nad wszystkimi światłami”, podczas gdy Zły Anioł miał kontrolę “nad wszystkimi ciemnościami”. Tak więc idea dualizmu- która jest atrakcyjna dla wszystkich ludzi- była żywa i miała się dobrze pomiędzy Żydami; tak tedy Izajasza 45:5-7 był skierowany do Żydów, którzy byli w Babilonie i przyjmowali Babilońskie wierzenia w dualistyczny kosmos.

Odnośniki
(1) Paul Carus, Historia Diabła oraz Idea Zła (New York: Gramercy Books, 1996) s. 58.
(2) Rozwinąłem głębiej  ten temat w Biblijnych Życiorysach  Rozdział 11.
(3) J.B. Russell,  Diabeł (Ithaca: Cornell University Press, 1977) s. 174.
(4) H.C. Kee, Medycyna, Cuda i Magia (Cambridge: C.U.P., 1986) s. 70.
(5) Geza Vermes, Jezus -Żyd (London: S.C.M., 1993) s. 61.
(6) E. Urbach, Mędrcy: Ich Koncepty i Wierzenia (Jerusalem: Magnes Press, 1975) Vol. 1 ss. 471-483.
(7) Alfred Edersheim, Życie i Czasy Jezusa Mesjasza  Vol. 2 (London: Longmans, 1899) Appendices 13 oraz 16.
(8) Kersey Graves dokumentuje to i coraz więcej przykładów z całego świata  Biografia Szatana (Chicago: Frontline Books, 2000) ss. 63-66.
(9) Helene Celmina, Kobiety w Sowieckich Obozach (New York: Paragon House, 1985) s. 133.Jest to angielskie tłumaczenie z Łotewskiego oryginału  Sievietes PSRS Cietumos (Stockholm: Latvian National Fund, 1980).
(10) Martin Luther King, Siła Miłości (Philadelphia: Fortress Press, 1981) s. 73.
(11) Cytat w Umberto Cassuto, Biblijne oraz Orientalne Studium(Jerusalem: Magnes Press, 1975) Vol. 2 s. 98.
(12) Cassuto, ibid., s. 134.
(13) Cassuto, ibid. ss. 156, 164.
(14) Angielskie tłumaczenie w Cassuto, ibid. ss. 206-208.
(15) Pokazane z dużą dokładnością w Umberto Cassuto, Komentarz Księgi Rodzaju (Jerusalem: Magnes Press, 1992) Vol. 2 ss. 255-259.
(16) Podobieństwa stylu, języka oraz dowody na zwyczaj edytowania są wytłumaczone drobiazgowo w Martin Noth, Deuteronomiczna Historia (Sheffield: JSOT Press, 1981); dobre podsumowanie w Terrence Fretheim, Deuteronomiczna Historia (Nashville: Abingdon Press, 1989). Zobacz tez M. Weinfeld, Deuteronomy oraz Deuteronomiczna Szkoła (Oxford: Clarendon Press, 1972).

Wstep

Rozdzial 1: Historia Doktryny
1-1 Historia Diabla I Szatana W Starotestamentowych Czasach
1-1-1 Izrael w Niewoli: Babilonskie I Perskie Wplywy
1-1-2 Grecki Wplyw
1-2 Diabel po Nowym Testamencie
1-2-1 Szatan wedlug Jystyna Meczennika
1-2-2 Szatan wedlug Ireneusza i Tertuliana
1-2-3 Szatan wedlug Clemensa i Orygena
1-2-4 Szatan wedlug Lactanjusza i Anastazjusza
1-2-5 Szatan wedlug Augustyna
1-3 Szatan w Sredniowieczu
1-4 Szatan od Czasow Reformacji
1-4-1 Szatan w Raju Utraconym
1-5 Protestanci: Opor Popularnej Ideii Diabla
1-6 Diabel I Szatan we wspolczesnym mysleniu

Rozdzial 2: Niektore Podstawowe Nauki Biblijne
2-1 Aniolowie
2-2 Pochodzenie Grzechu i Zla
Dygresja 2: Rzymianie oraz madrosc Solomona
Dygresja 3: Kontekst Rodzaju 1-3
2-3 Szatan i Diabel
2-4 Zydowski Szatan
2-5 Pieklo
Dygresja 4 "Duchy w wiezieniu"

Rozdzial 3: Praktyczne Powiazania
3-1 Niektore Praktyczne Powiazania
3-1-1 "Byc duchowego usposobienia": Sedno Chrzescijanstwa
3-2 Diabel i Szatan: Trudne Pytania

Rozdzial 4: Demony
4-1 Diabel, Szatan i Demony
4-2 Demony i Balwany
4-3 Demony i Choroby
4-4 Jezyk Tamtych Dni
Dygresja 5 Bog Adoptuje Ludzka Perspektywe
4-6 Demony: Dlaczego Jezus Nie Skorygowal Ludzi?
4-7 Psychologia Wiary w Demony
4-8 Demony: Podsumowanie

Rozdzial 5: Niektore Przekrecone Wersety
Rozdzial 5 Studium Niektorych Biblijnych Wersetow Ktore Wspominaja Diabla i Szatana
5-2 Waz w Edenie
5-3 Synowie Bozy i Corki Ludzkie
5-4 Szatan w Hioba
5-4-1 Satan w Hioba: Wspolwierny?
5-4-2 Szatan w Hioba: Aniol-Szatan?
5-4-3 Obalenie Mitu 'Szatana' w Hioba
5-5 Lucyfer Krol Babilonu
5-6 Nanaszczony Cherubin
5-7 Szatan w Zachariasza 3
5-8 Kuszenie Jezusa
5-8-1 Jezus Na Pustyni: Studium Jezykowe Oraz Natura Pokus
5-8-2 Kuszenie Na Pustyni: Spojrzenie W Myslenie Jezusa
5-9 Nieczyste Duchy
5-10 Diabel I Jego Aniolowie
5-11 Szatan Zabiera Slowo
5-12 Szatan Jak Blyskawica
5-13 Szatan Wstepuje w Judasza
5-14 Piotr I Szatan
5-15 Wasz Ojciec Diabel
5-16 Przesladowanie Przez Diabla
5-17 Dziecko Diabla
5-18 Moc Szatana
5-19 Wydanie Szatanowi
5-20 Bog /Ksiaze Tego Swiata
5-21 Aniol Swiatlosci
5-22 Wyslannik Szatana
5-23 Ksiaze Nadziemski
5-24 Dawac przystep Diablu
5-25 Zasadzki Diabelskie
5-26 Sieci Diabelskie
5-27 Poszli za Szatanem
5-28 Przeciwstaw Sie Diablu
5-29 Lancuchy Ciemnosci
5-30 Cialo Mojzesza
5-31 Synagoga Szatana
5-32 Michal i Wielki Smok
5-33 Diabel i Szatan Zwiazani
Dygresja 6: "Czlowiek Bezprawia " (2 Tes. 2)

Rozdzial 6: Troche Koncowych wnioskow
6-1 Prawdziwy Diabel: Koncowe Wnioski
Legion i Gadarenskie Swinie