1-2-4 Szatan W Poglądach Laktantiusza i Athanaziusza
W trzecim i czwartym wieku, Laktaniusz oraz Athanaziusz byli wiodącymi Chrześcijańskimi myślicielami na temat Diabła. Włożyli oni duży wysiłek w to, żeby usprawiedliwić wiarę w osobę opadłego anioła [Diabła] pomimo oczywistych luk w dowodach. Robiąc to dołożyli więcej do idei Diabła, zmagając się nieustannie, zygzakując i zaprzeczając poprzednim “ojcom”, a także dodając własne ubarwienia na ten temat.

Laktantiusz  rozwinął idee dualizmu kierując się ich wnioskami. Dualizm był błędem, który zaadoptowali Żydzi będący w niewoli, a który miał wpływ na pierwsze znaczące  zniekształcenie Biblijnego poglądu na Diabła i Szatana. Oni byli pod wpływem starej Perskiej idei, że jest bóg zła, który jest w opozycji do Boga miłości. Ta idea pozostała ugruntowana w Judaizmie i ewentualnie wkradła się do Chrześcijaństwa [1]. Laktaniusz miał obsesyjne podejście do tego poglądu i doszedł do wniosku, że Chrystus oraz Lucyfer byli początkowo Aniołami, mieli taką samą naturę, ale Lucyfer upadł “bo miał zawiść do jego starszego brata[Jezusa”[Divine Institutes 3.5]. Ta idea szla w parze z rosnącym odejściem od Biblijnego poglądu na Jezusa, ze był On jednorodzonym synem Bożym i jako taki nie istniał w Niebie przed Swoim narodzeniem. Cały rozdział 1 oraz 2 Hebrajczyków jest poświęcony temu, żeby podkreślić wyższość Jezusa nad Aniołami oraz że musiał być człowiekiem po to, żeby nas zbawić; oraz że był On człowiekiem, a nie Anielom dokładnie z tego powodu, że przyszedł zbawić ludzi, a nie Aniołów. Ale to było przeoczone ze względu na narastający nacisk żeby wytłumaczyć w jaki sposób Chrystus oraz Lucyfer byli na tym samym poziomie, ale po przeciwnej stronie. Oczywiście Laktaniusz stworzył następny problem dla Chrześcijaństwa przez to, że twierdził, że Chrystus miał taką samą naturę jak Lucyfer – bo jeżeli ta natura była w stanie zgrzeszyć i upaść, to jaką mamy gwarancję, że któregoś dnia Chrystus nie upadnie także i cała podstawa naszego zbawienia może się rozlecieć na strzępki. Persowie wierzyli, ze bóg dobra zawsze zwycięży nad bogiem zła; ale to było ich przypuszczeniem. Jeżeli rzeczywiście są dwaj bogowie, to dlaczego przypuszczamy, że jeden musi wygrać? Nie tylko Biblia upiera się, że taka teologia jest nieprawdziwa [np. Iz.45:5-7]; ale też jeżeli rzeczywiście jest dwóch bogów, to dlaczego z góry przypuszczenie, że dobry bóg zawsze zwycięży? Jakie są rzeczywiste dowody na takie myślenie poza ślepą nadzieją?

Mozoląc się z kłopotem jak tu wytłumaczyć, w jaki sposób śmierć Chrystusa ”zniszczyła” Diabła, a on wciąż jest żywy i aktywny, Laktaniusz uczył, ze upadły Diabeł był rzeczywiście mocno uderzony śmiercią Chrystusa, ale on i jego aniołowie zbierają siły na następny atak. To jest całkowicie w przeciwieństwie do nauki Nowego Testamentu, który mówi o całkowitym zwycięstwie Chrystusa i całkowitym zniszczeniu Diabła w Heb.2:14. Greckie słowo katargeo tłumaczone jako “zniszczyć” oznacza także `zrobić bezużytecznym` i jest przetłumaczone w innych miejscach Nowego Testamentu jako `uczynić nieważnym`, `pozbyć się`, `pozbawić efektu`, itd. Tak wiec Chrystus “zniszczy” człowieka bezprawia po jego powrocie [2 Tes.2:8], sama śmierć będzie “zniszczona” po jego powtórnym przyjściu [1 Kor.15:26], Bóg “zniszczy” niegodziwych w tym dniu [1 Kor 6:13]. Laktaniusz polemizował, że `zniszczenie` Diabła przez śmierć Chrystusa było tymczasową raną oraz że on będzie finalnie zniszczony po drugim przyjściu Chrystusa. Tymczasem Biblijne dowody mówią, że “zniszczyć” to znaczyć uczynić bezsilnym. Jednak Laktaniusz chciał rozumieć, że kiedy Chrystus `zniszczył` Diabła na krzyżu, to było to tylko tymczasowe związanie; podczas gdy po Jego powrocie, Diabeł będzie `zniszczony` na zawsze. Ale Biblia używa tego samego greckiego słowa żeby opisać obydwa zniszczenia! Zniszczenie Diabła jest opisane przez Pawła, używającego tego samego słowa katargeo, w Rzym.6:6, kiedy mówi jak w ukrzyżowaniu Jezusa oraz naszym udziale w jego `śmierci` przez chrzest, “ciało grzechu jest zniszczone”. Ale Laktantiusz podążał za tradycją, która nie odchodziła od poglądu w istnienie osoby Diabła; tak więc był zmuszony to zignorować.

Athanazjusz jest najbardziej znany od tego, co jest znane jako Athanazjana Wyznania Wiary, orzeczenie trójcy. W innym miejscu zbadałem i obaliłem ten pogląd, w podobny sposób w jaki jak teraz obalam mit osoby Diabła [2]. Athanazjusz podążył za ideami Laktantiusza o Jezusie będącym w niebie z Lucyferem w czasie stworzenia jako części ogromnego dualizmu, który jak wierzyli, istnieje gdzieś w kosmosie- a to doprowadziło do [niebiblijnej] idei preegzystencji Jezusa, który w jakiś sposób stał się Bogiem. Tak jak z wieloma, którzy zaszli w teologiczną ślepą uliczkę, Athanazjusz naciągnął logikę do nad normalności, zamiast być prowadzony przez podstawową Biblijną prawdę. Dowodził on, że śmierć Jezusa oczyściła powietrze, gdzie demony/upadłe anioły teraz istnieją, i w ten sposób fizycznie otworzyła się droga dla [przypuszczalnych] nieśmiertelnych dusz, żeby mogły znaleźć drogę do Nieba [3]. Nie tylko było to niebiblijne, ale także wyraża dosłowność, która ogranicza Boga jako będącego żałośnie zależnym od fizyczności. Mówiąc krótko, taki sposób myślenia powstał z braku podstaw wiary w Boga, jako Wszechpotężnego, który nie potrzebuje budować mostów nad problemami, które  ludzie stworzyli dla Niego w ich własnym myśleniu. Warto tu zauważyć, że powiedzenie “bądź błogosławiony” [po angielsku “Bless you”], kiedy ktoś kichnie, pochodzi od Athanazjaszowej idei, że demony mogą stać się tak małe, że mogą wejść w osobę z literalnego powietrza. Rozważę jak Atanazjusz nadużył odnośnika z listu Pawła “książę w powietrzu” w sekcji 5-23.

Powinniśmy zauważyć, że w XVII wieku, Izaak Newton odrzucił popularną idee Diabła i demonów, i w jego “Paradoksalnych pytaniach dotyczących Athanazjusza”, Newton wini Athanazjusza, jako osobiście odpowiedzialnego za wprowadzenie fałszywych idei do Chrześcijaństwa. Athanazjusz był motywowany w jego poglądzie na Szatana zmniejszając nacisk na ludzką grzeszność. Położył on winę Adamowego grzechu całkowicie na Szatanie, a to doprowadziło do konkluzji, że możemy żyć całkowicie bezgrzesznie – twierdził, że Jeremiasz oraz Jan Chrzciciel tak właśnie żyli, nawet jak żyli przed śmiercią Jezusa [4]. Tak więc jeden błąd prowadził do następnego; przez zmniejszenie powagi ludzkiego życia, zmniejszył znaczenie i najważniejsze znaczenie krzyża. Doskonałość nie była możliwa dla tych pod Starym Przymierzem; bo jeżeliby była możliwa, to nie byłoby potrzeby na kapłaństwo Jezusowe –tak jak to pisze w Heb.7:11. W jego gorliwości, by usprawiedliwić ludzki grzech i położyć całą winę na Szatana, Athanazjusz zatracił najważniejszą lekcję – a ta lekcja jest sednem Chrześcijaństwa. To odwrócenie nacisku na ludzki grzech trwało dalej w poglądach późniejszych “ojców kościoła”. Pelagiusz upierał się, że Chrześcijanie mogą stać się bezgrzeszni: ”Chrześcijaninem jest ten, kto naśladuje i odzwierciedla Chrystusa we wszystkim, kto jest święty, niewinny, nieskażony, niewinny, w którym w sercu nie ma podłości… ten jest Chrześcijaninem, który może powiedzieć `nie skrzywdziłem nikogo, żyłem życiem sprawiedliwym we wszystkim”[5]. Chociaż to są Biblijne poglądy to jednak ta osłabiająca samo sprawiedliwość jest bardzo daleka do żałosnego głosu Pawła w Rzymian 7, gdzie jeden z największych Chrześcijan przyznał, że cały czas robi rzeczy, których nienawidzi. To było to zmniejszenie wagi grzechu, które spowodowało powstania obrazu Chrześcijaństwa jako bladego, oddanego, dwulicowego, samo sprawiedliwego, samo wychwalającego, itd. Chce tu powiedzieć, ze ta tragiczna, zdeformowana wersja Chrześcijaństwa miała początek w zmniejszeniu wagi ludzkiego grzechu oraz w niezrozumieniu natury człowieka, co idzie w parze z fałszywym wierzeniem na temat Szatana.

 Odnośniki
(1) Jest dużo literatury na temat jak Perski dualizm miał wpływ na Judaizm i przez to wszedł do Chrześcijańskich wierzeń. Zobacz np., Abraham Malamat, History Of The Jewish People (London: Weidenfeld, 1976) and John R. Hinnells, Persian Mythology (New York: Bedrick Books, 1985).
(2) Zobacz “Prawdziwy Chrystus” [ The Real Christ. ]
(3) Te Athanazjanskie odnośniki z Nathan K. Ng, The Spirituality of Athanasius (Bern: Lang, 2001).
(4) Cytat w J.N.D. Kelly, Early Christian Doctrines (London: A. & C. Black, 1968) s. 348.
(5) Cytat w Kelly, ibid s. 360.

Wstep

Rozdzial 1: Historia Doktryny
1-1 Historia Diabla I Szatana W Starotestamentowych Czasach
1-1-1 Izrael w Niewoli: Babilonskie I Perskie Wplywy
1-1-2 Grecki Wplyw
1-2 Diabel po Nowym Testamencie
1-2-1 Szatan wedlug Jystyna Meczennika
1-2-2 Szatan wedlug Ireneusza i Tertuliana
1-2-3 Szatan wedlug Clemensa i Orygena
1-2-4 Szatan wedlug Lactanjusza i Anastazjusza
1-2-5 Szatan wedlug Augustyna
1-3 Szatan w Sredniowieczu
1-4 Szatan od Czasow Reformacji
1-4-1 Szatan w Raju Utraconym
1-5 Protestanci: Opor Popularnej Ideii Diabla
1-6 Diabel I Szatan we wspolczesnym mysleniu

Rozdzial 2: Niektore Podstawowe Nauki Biblijne
2-1 Aniolowie
2-2 Pochodzenie Grzechu i Zla
Dygresja 2: Rzymianie oraz madrosc Solomona
Dygresja 3: Kontekst Rodzaju 1-3
2-3 Szatan i Diabel
2-4 Zydowski Szatan
2-5 Pieklo
Dygresja 4 "Duchy w wiezieniu"

Rozdzial 3: Praktyczne Powiazania
3-1 Niektore Praktyczne Powiazania
3-1-1 "Byc duchowego usposobienia": Sedno Chrzescijanstwa
3-2 Diabel i Szatan: Trudne Pytania

Rozdzial 4: Demony
4-1 Diabel, Szatan i Demony
4-2 Demony i Balwany
4-3 Demony i Choroby
4-4 Jezyk Tamtych Dni
Dygresja 5 Bog Adoptuje Ludzka Perspektywe
4-6 Demony: Dlaczego Jezus Nie Skorygowal Ludzi?
4-7 Psychologia Wiary w Demony
4-8 Demony: Podsumowanie

Rozdzial 5: Niektore Przekrecone Wersety
Rozdzial 5 Studium Niektorych Biblijnych Wersetow Ktore Wspominaja Diabla i Szatana
5-2 Waz w Edenie
5-3 Synowie Bozy i Corki Ludzkie
5-4 Szatan w Hioba
5-4-1 Satan w Hioba: Wspolwierny?
5-4-2 Szatan w Hioba: Aniol-Szatan?
5-4-3 Obalenie Mitu 'Szatana' w Hioba
5-5 Lucyfer Krol Babilonu
5-6 Nanaszczony Cherubin
5-7 Szatan w Zachariasza 3
5-8 Kuszenie Jezusa
5-8-1 Jezus Na Pustyni: Studium Jezykowe Oraz Natura Pokus
5-8-2 Kuszenie Na Pustyni: Spojrzenie W Myslenie Jezusa
5-9 Nieczyste Duchy
5-10 Diabel I Jego Aniolowie
5-11 Szatan Zabiera Slowo
5-12 Szatan Jak Blyskawica
5-13 Szatan Wstepuje w Judasza
5-14 Piotr I Szatan
5-15 Wasz Ojciec Diabel
5-16 Przesladowanie Przez Diabla
5-17 Dziecko Diabla
5-18 Moc Szatana
5-19 Wydanie Szatanowi
5-20 Bog /Ksiaze Tego Swiata
5-21 Aniol Swiatlosci
5-22 Wyslannik Szatana
5-23 Ksiaze Nadziemski
5-24 Dawac przystep Diablu
5-25 Zasadzki Diabelskie
5-26 Sieci Diabelskie
5-27 Poszli za Szatanem
5-28 Przeciwstaw Sie Diablu
5-29 Lancuchy Ciemnosci
5-30 Cialo Mojzesza
5-31 Synagoga Szatana
5-32 Michal i Wielki Smok
5-33 Diabel i Szatan Zwiazani
Dygresja 6: "Czlowiek Bezprawia " (2 Tes. 2)

Rozdzial 6: Troche Koncowych wnioskow
6-1 Prawdziwy Diabel: Koncowe Wnioski
Legion i Gadarenskie Swinie